अथ नवमोऽध्यायः अध्याय ९

1 इदं तु ते गुह्य-तमं प्रवक्ष्याम्यनसूयवे । ज्ञानं विज्ञान-सहितं यज्ज्ञात्वा मोक्ष्यसेऽशुभात् ॥
2 राज-विद्या राज-गुह्यं पवित्रमिदमुत्तमम् । प्रत्यक्षाव-गमं धर्म्यं सुसुखं कर्तुमव्ययम् ॥
3 अश्रद्दधानाः पुरुषाः धर्मस्यास्य परं-तप । अप्राप्य मां निवर्तंते मृत्यु-संसार-वर्त्मनि ॥
4 मया ततमिदं सर्वं जगदव्यक्त-मूर्तिना । मत्स्थानि सर्व-भूतानि नचाहं तेष्ववस्थितः ॥
5 न च मत्स्थानि भूतानि पश्य मे योगमैश्वरम् । भूत-भृन्न च भूत-स्थो ममाऽत्मा भूत-भावनः ॥
6 यथाऽऽकाश-स्थितो नित्यं वायुः सर्वत्र-गो महान् । तथा सर्वाणि भूतानि मत्स्थानीत्युप-धारय ॥
7 सर्व-भूतानि कौंतेय प्रकृतिं यांति मामिकाम् । कल्प-क्षये पुनस्तानि कल्पादौ वि-सृजाम्यहम् ॥
8 प्रकृतिं स्वामवष्टभ्य वि-सृजामि पुनः-पुनः । भूत-ग्राममिमं कृत्स्नं अवशं प्रकृतेर्वशात् ॥
9 न च मां तानि कर्माणि निबध्नंति धनं-जय । उदासीनवदासीनं असक्तं तेषु कर्मसु ॥
10 मयाऽध्यक्षेण प्रकृतिः सूयते स-चराचरम् । हेतुनाऽनेन कौंतेय जगद् विपरि-वर्तते ॥
11 अव-जानंति मां मूढा मानुषीं तनुमाश्रितम् । परं भावमजानंतो मम भूत-महेश्वरम् ॥
12 मोघाशा मोघ-कर्माणो मोघ-ज्ञाना विचेतसः । राक्षसीमासुरीं चैव प्रकृतिं मोहिनीं श्रिताः ॥
13 महात्मानस्तु मां पार्थ दैवीं प्रकृतिमाश्रिताः । भजंत्यनन्य-मनसो ज्ञात्वा भूतादिमव्ययम् ॥
14 सततं कीर्तयंतो मां यतंतश्च दृढ-व्रताः । नमस्यंतश्च मां भक्त्या नित्य-युक्ता उपासते ॥
15 ज्ञान-यज्ञेन चाप्यन्ये यजंतो मामुपासते । एकत्वेन पृथक्त्वेन बहुधा विश्वतो-मुखम् ॥
16 अहं क्रतुरहं यज्ञः स्वधाऽहमहमौषधम् । मंत्रोऽहमहमेवाऽज्यं अहमग्निरहं हुतम् ॥
17 पिताऽहमस्य जगतो माता धाता पितामहः । वेद्यं पवित्रमोंकारः ऋक् साम यजुरेव च ॥
18 गतिर्भर्ता प्रभुः साक्षी निवासः शरणं सुहृत् । प्रभवः प्रळयः स्थानं निधानं बीजमव्ययम् ॥
19 तपाम्यहमहं वर्षं निगृह्णाम्युत्सृजामि च । अमृतं चैव मृत्युश्च सदसच्चाहमर्जुन ॥
20 त्रैविद्या मां सोम-पाः पूत-पापाः यज्ञैरिष्ट्वास्वर्गतिं प्रार्थयंते । ते पुण्यमासाध्य सुरेंद्र-लोकं अश्नंति दिव्यान् दिवि देव-भोगान् ॥
21 ते तं भुक्त्वा स्वर्ग-लोकं विशालं क्षीणे पुण्ये मर्त्य-लोकं विशंति । एवं त्रयी-धर्ममनु-प्रपन्नाः गतागतं काम-कामा लभंते ॥
22 अनन्याश्चिंतयंतो मां ये जनाः पर्युपासते । तेषां नित्याभि-युक्तानां योग-क्षेमं वहाम्यहम् ॥
23 येऽप्यन्य-देवता-भक्ताः यजंते श्रद्धयाऽन्विताः । तेऽपि मामेव कौंतेय यजंत्यविधि-पूर्वकम् ॥
24 अहं हि सर्व-यज्ञानां भोक्ता च प्रभुरेव च । नतु मामभि-जानंति तत्त्वेनातश्च्यवंति ते ॥
25 यांति देव-व्रता देवान् पितॄन् यांति पितृ-व्रताः । भूतेज्या यांति भूतानि यांति मद्याजिनोऽपि माम् ॥
26 पत्रं पुष्पं फलं तोयं यो मे भक्त्याप्रयच्छति । तदहं भक्त्युप-हृतं अश्नामि प्रयतात्मनः ॥
27 यत् करोषि यदश्नासि यज्जुहोषि ददासि यत् । यत्तपस्यसि कौंतेय तत् कुरुष्व मदर्पणम् ॥
28 शुभाशुभ-फलैरेवं मोक्ष्यसे कर्म-बंधनैः । संन्यास-योग-युक्तात्मा विमुक्तो मामुपैष्यसि ॥
29 समोऽहं सर्व-भूतेषु न मे द्वेष्योऽस्ति न प्रियः । ये भजंति तु मां भक्त्या मयि ते तेषु चाप्यहम् ॥
30 अपि चेत् सु-दुराचारो भजते मामनन्य-भाक् । साधुरेव स मंतव्यः सम्यग् व्यवसितो हि सः ॥
31 क्षिप्रं भवति धर्मात्मा शश्वच्छांतिं निगच्छति । कौंतेय प्रति-जानीहि न मे भक्तः प्रणश्यति ॥
32 मां हि पार्थ व्यपाश्रित्य येऽपि स्युः पाप-योनयः । स्त्रियो वैश्यास्तथा शूद्राः तेऽपि यांति परां गतिम् ॥
33 किं पुनर्ब्राह्मणाः पुण्याः भक्ता राजर्षयस्तथा । अनित्यमसुखं लोकं इमं प्राप्य भजस्व माम् ॥
34 मन्मना भव मद्भक्तो मद्याजी मां नमस्कुरु । मामेवैष्यसि युक्त्वैवं आत्मानं मत्परायणः ॥

इति नवमोऽध्यायः