అథ షోడశోఽధ్యాయః అధ్యాయం ౧౬

1 అభయం సత్త్వ-సంశుద్ధిః జ్ఞాన-యోగ-వ్యవస్థితిః । దానం దమశ్చ యజ్ఞశ్చ స్వాధ్యాయస్తప ఆర్జవం ॥
2 అహింసా సత్యమక్రోధః త్యాగః శాంతిరపైశునం । దయా భూతేష్వలోలుత్వం మార్దవం హ్రీరచాపలం ॥
3 తేజః క్షమా ధృతిః శౌచం అద్రోహో నాతి-మానితా । భవంతి సంపదం దైవీం అభి-జాతస్య భారత ॥
4 డంభో దర్పోఽభి-మానశ్చ క్రోధః పారుష్యమేవ చ । అజ్ఞానం చాభి-జాతస్య పార్థ సంపదమాసురీం ॥
5 దైవీ సంపద్ విమోక్షాయ నిబంధాయాఽసురీ మతా । మా శుచః సంపదం దైవీం అభి-జాతోఽసి పాండవ ॥
6 ద్వౌ భూత-సర్గౌ లోకేఽస్మిన్ దైవ ఆసుర ఏవ చ । దైవో విస్తరశః ప్రోక్తః ఆసురం పార్థ మే శృణు ॥
7 ప్రవృత్తిం చ నివృత్తిం చ జనా న విదురాసురాః । న శౌచం నాపి చాఽచారో న సత్యం తేషు విద్యతే ॥
8 అసత్యమప్రతిష్ఠం తే జగదాహురనీశ్వరం । అపరస్పర-సంభూతం కిమన్యత్ కామ-హైతుకం ॥
9 ఏతాం దృష్టిమవష్టభ్య నష్టాత్మానోఽల్ప-బుద్ధయః । ప్రభవంత్యుగ్ర-కర్మాణః క్షయాయ జగతోఽహితాః ॥
10 కామమాశ్రిత్య దుష్పూరం డంభ-మాన-మదాన్వితాః । మోహాద్ గృహీత్వాఽసద్-గ్రాహాన్ ప్రవర్తంతేఽశుచి-వ్రతాః ॥
11 చింతామపరి-మేయాం చ ప్రళయాంతాముపాశ్రితాః । కామోప-భోగ-పరమాః ఏతావదితి నిశ్చితాః ॥
12 ఆశా-పాశ-శతైర్బద్ధాః కామ-క్రోధ-పరాయణాః । ఈహంతే కామ-భోగార్థం అన్యాయేనార్థ-సంచయాన్ ॥
13 ఇదమద్య మయా లబ్ధం ఇమం ప్రాప్స్యే మనో-రథం । ఇదమస్తీదమపి మే భవిష్యతి పునర్ధనం ॥
14 అసౌ మయా హతః శత్రుః హనిష్యే చాపరానపి । ఈశ్వరోఽహమహం భోగీ సిద్ధోఽహం బల-వాన్ సుఖీ ॥
15 ఆఢ్యోఽభిజన-వానస్మి కోఽన్యోఽస్తి సదృశో మయా । యక్ష్యే దాస్యామి మోదిష్య ఇత్యజ్ఞాన-విమోహితాః ॥
16 అనేక-చిత్త-విభ్రాంతా మోహ-జాల-సమావృతాః । ప్రసక్తాః కామ-భోగేషు పతంతి నరకేఽశుచౌ ॥
17 ఆత్మ-సంభావితాః స్తబ్ధాః ధన-మాన-మదాన్వితాః । యజంతే నామ యజ్ఞైస్తే డంభేనావిధి-పూర్వకం ॥
18 అహం-కారం బలం దర్పం కామం క్రోధం చ సంశ్రితాః । మామాత్మ-పర-దేహేషు ప్రద్విషంతోఽభ్యసూయకాః ॥
19 తానహం ద్విషతః క్రూరాన్ సం-సారేషు నరాధమాన్ । క్షిపామ్యజస్రమశుభాన్ ఆసురీష్వేవ యోనిషు ॥
20 ఆసురీం యోనిమాపన్నా మూఢా జన్మని-జన్మని । మామప్రాప్యైవ కౌంతేయ తతో యాంత్యధమాం గతిం ॥
21 త్రి-విధం నరకస్యేదం ద్వారం నాశనమాత్మనః । కామః క్రోధస్తథా లోభః తస్మాదేతత్ త్రయం త్యజేత్ ॥
22 ఏతైర్విముక్తః కౌంతేయ తమో-ద్వారైస్త్రిభిర్నరః । ఆచరత్యాత్మనః శ్రేయః తతో యాతి పరాం గతిం ॥
23 యః శాస్త్ర-విధిముత్సృజ్య వర్తతే కామ-కారతః । న స సిద్ధిమవాప్నోతి న సుఖం న పరాం గతిం ॥
24 తస్మాచ్ఛాస్త్రం ప్రమాణం తే కార్యాకార్య-వ్యవస్థితౌ । జ్ఞాత్వా శాస్త్ర-విధానోక్తం కర్మ కర్తుమిహార్హసి ॥

ఇతి షోడశోఽధ్యాయః