అథ సప్తదశోఽధ్యాయః అధ్యాయం ౧౭

అర్జున ఉవాచ
1 యే శాస్త్ర-విధిముత్సృజ్య యజంతే శ్రద్ధయాఽన్వితాః । తేషాం నిష్ఠా తు కా కృష్ణ సత్త్వమాహో రజస్తమః ॥
భగవాన్ ఉవాచ
2 త్రి-విధా భవతి శ్రద్ధా దేహినాం సా స్వ-భావ-జా । సాత్త్వికీ రాజసీ చైవ తామసీ చేతి తాం శృణు ॥
3 సత్వానురూపా సర్వస్య శ్రద్ధా భవతి భారత । శ్రద్ధా-మయోఽయం పురుషో యో యచ్ఛ్రద్ధః స ఏవ సః ॥
4 యజంతే సాత్త్వికా దేవాన్ యక్ష-రక్షాంసి రాజసాః । ప్రేతాన్ భూత-గణాంశ్చాన్యే యజంతే తామసా జనాః ॥
5 అశాస్త్ర-విహితం ఘోరం తప్యంతే యే తపో జనాః । డంభాహంకార-సంయుక్తాః కామ-రాగ-బలాన్వితాః ॥
6 కర్శయంతః శరీర-స్థం భూత-గ్రామమచేతసః । మాం చైవాంతః-శరీర-స్థం తాన్ విధ్యాసుర-నిశ్చయాన్ ॥
7 ఆహారస్త్వపి సర్వస్య త్రి-విధో భవతి ప్రియః । యజ్ఞస్తపస్తథా దానం తేషాం భేదమిమం శృణు ॥
8 ఆయుస్సత్త్వ-బలారోగ్య-సుఖ-ప్రీతి-వివర్ధనాః । రస్యాః స్నిగ్ధాః స్థిరా హృద్యాః ఆహారాః సాత్త్విక-ప్రియాః ॥
9 కట్వమ్ల-లవణాత్యుష్ణ-తీక్ష్ణ-రూక్ష-విదాహినః । ఆహారా రాజసస్యేష్టాః దుఃఖ-శోకామయ-ప్రదాః ॥
10 యాత-యామం గత-రసం పూతి పర్యుషితం చ యత్ । ఉచ్ఛిష్టమపి చామేధ్యం భోజనం తామస-ప్రియం ॥
11 అఫలాకాంక్షిభిర్యజ్ఞో విధి-దృష్టో య ఇజ్యతే । యష్టవ్యమేవేతి మనః సమాధాయ స సాత్త్వికః ॥
12 అభి-సంధాయ తు ఫలం డంభార్థమపి చైవ యత్ । ఇజ్యతే భరత-శ్రేష్ఠ తం యజ్ఞం విద్ధి రాజసం ॥
13 విధి-హీనమసృష్టాన్నం మంత్ర-హీనమదక్షిణం । శ్రద్ధా-విరహితం యజ్ఞం తామసం పరి-చక్షతే ॥
14 దేవ-ద్విజ-గురు-ప్రాజ్ఞ-పూజనం శౌచమార్జవం । బ్రహ్మ-చర్యమహింసా చ శారీరం తప ఉచ్యతే ॥
15 అనుద్వేగ-కరం వాక్యం సత్యం ప్రియ-హితం చ యత్ । స్వాధ్యాయాభ్యసనం చైవ వాఙ్మయం తప ఉచ్యతే ॥
16 మనః-ప్రసాదః సౌమ్యత్వం మౌనమాత్మ-వినిగ్రహః । భావ-సంశుద్ధిరిత్యేతత్ తపో మానసముచ్యతే ॥
17 శ్రద్ధయా పరయా తప్తం తపస్తత్ త్రి-విధం నరైః । అఫలాకాంక్షిభిర్యుక్తైః సాత్త్వికం పరి-చక్షతే ॥
18 సత్కార-మాన-పూజార్థం తపో డంభేన చైవ యత్ । క్రియతే తదిహ ప్రోక్తం రాజసం చలమధ్రువం ॥
19 మూఢ-గ్రాహేణాఽత్మనో యత్ పీడయా క్రియతే తపః । పరస్యోత్సాదనార్థం వా తత్తామసముదాహృతం ॥
20 దాతవ్యమితి యద్దానం దీయతేఽనుప-కారిణే । దేశే కాలే చ పాత్రే చ తద్దానం సాత్త్వికం స్మృతం ॥
21 యత్తు ప్రత్యుప-కారార్థం ఫలముద్దిశ్య వా పునః । దీయతే చ పరి-క్లిష్టం తద్ రాజసముదాహృతం ॥
22 అదేశ-కాలే యద్దానం అపాత్రేభ్యశ్చ దీయతే । అసత్కృతమవ-జ్ఞాతం తత్తామసముదాహృతం ॥
23 ఓం తత్ సదితి నిర్దేశో బ్రహ్మణస్త్రి-విధః స్మృతః । బ్రాహ్మణాస్తేన వేదాశ్చ యజ్ఞాశ్చ విహితాః పురా ॥
24 తస్మాదోమిత్యుదాహృత్య యజ్ఞ-దాన-తపః-క్రియాః । ప్రవర్తంతే విధానోక్తాః సతతం బ్రహ్మ-వాదినాం ॥
25 తదిత్యనభి-సంధాయ ఫలం యజ్ఞ-తపః-క్రియాః । దాన-క్రియాశ్చ వివిధాః క్రియంతే మోక్ష-కాంక్షిభిః ॥
26 సద్భావే సాధు-భావే చ సదిత్యేతత్ ప్రయుజ్యతే । ప్రశస్తే కర్మణి తథా సచ్ఛబ్దః పార్థ యుజ్యతే ॥
27 యజ్ఞే తపసి దానే చ స్థితిః సదితి చోచ్యతే । కర్మ చైవ తదర్థీయం సదిత్యేవాభి-ధీయతే ॥
28 అశ్రద్ధయా హుతం దత్తం తపస్తప్తం కృతం చ యత్ । అసదిత్యుచ్యతే పార్థ న చ తత్ ప్రేత్య నో ఇహ ॥

ఇతి సప్తదశోఽధ్యాయః